Trước đòn tấn công hiểm hóc, ông Trump vừa tự tin, vừa chủ động làm "rùm beng": Động cơ thực sự là gì?
Quyết định của sự chần chừ
Sau khi một thành viên của cộng đồng tình báo Mỹ đệ đơn khiếu nại rằng ông Trump đã gây sức ép để Chính phủ Ukraine công khai những sai phạm trong công việc kinh doanh thời con trai của cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden làm việc cho một công ty dầu khí nhà nước của Ukraine, ngày 24/9, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã chính thức mở cuộc điều tra luận tội ông Trump.
Bà Pelosi cho rằng ông Trump đã phản bội lời thề khi nhậm chức, phản bội an ninh quốc gia và "vi phạm nghiêm trọng Hiến pháp Mỹ" vì tìm cách tranh thủ một quyền lực nước ngoài nhằm giành lợi thế chính trị.
Kể từ khi xuất hiện những cáo buộc rằng Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016, cấu kết với thế lực nước ngoài đã trở thành đại kỵ lớn nhất trong hoạt động bầu cử ở Mỹ.
Trước những cáo buộc trên, một cuộc điều tra liên quan đã được thực hiện và kéo dài trong nhiều năm. Đồng thời với đó, không ít lời kêu gọi luận tội ông Trump đã xuất hiện, nhưng bà Pelosi luôn tỏ ra thận trọng trong các nỗ lực luận tội ông Trump vì cho rằng việc này có thể củng cố thêm sự ủng hộ của cử tri đảng Cộng hòa đối với ông Trump.
Trên thực tế, sự chần chừ của bà Pelosi là có cơ sở. Bởi luận tội tổng thống là một sự kiện lớn, quá trình điều tra, làm chứng, tranh luận rất phức tạp và sẽ kéo dài. Trong khi đó, từ nay tới cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11/2020 chỉ còn hơn 1 năm, nếu không cẩn trọng, bên bị hại trước tiên e rằng sẽ là đảng Dân chủ.
Ảnh minh họa: Lawrence Jackson/Wikipedia
Chiếm đa số ở Hạ viện, nếu không thể thông qua một nghị quyết liên quan tới việc luận tội ông Trump, đảng Dân chủ sẽ không thể nào thoái thác được trách nhiệm. Đó cũng chính là lý do khiến bà Pelosi luôn tìm cách tránh khởi động tiến trình luận tội ông Trump.
Hơn nữa, kể cả khi nghị quyết được thông qua ở Hạ viện thì vẫn phải đối mặt với cửa ải vô cùng khó khăn ở Thượng viện. Theo quy định, việc luận tội tổng thống cần phải nhận được sự ủng hộ của ít nhất 2/3 số thành viên Thượng viện thì mới có hiệu lực. Trong khi đó, đảng Cộng hòa đang nắm 53/100 ghế Thượng viện, nghĩa là cần phải có ít nhất 20 thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa "quay mũi giáo" thì việc luận tội ông Trump mới thành công.
Khả năng nêu trên gần như không thể trở thành hiện thực trong thời điểm hiện tại. Bởi dù gây nhiều tranh cãi, nhưng theo điều tra mới nhất của hãng tin Reuter và Ipos vào trung tuần tháng 9/2019, có tới 82% người Cộng hòa hài lòng với ông Trump. Cho nên, các thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa dường như không có ý do chính đáng để "trở cờ".
Một vấn đề khác là kể cả trong trường hợp Hạ viện Mỹ thông qua nghị quyết luận tội ông Trump, tác dụng của nó trong việc tấn công uy tín của ông Trump cũng hữu hạn. Bởi ông Trump vốn đã là đối tượng tấn công của hầu hết cơ quan truyền thông chủ lưu Mỹ ngay từ khi tranh cử nhiệm kỳ đầu. Cho nên, dù có thêm một "cái cớ" để tấn công ông Trump thì hiệu quả thực tế mang lại sẽ không lớn.
Ngược lại, luận tội chỉ khiến nền chính trị Mỹ trượt sâu thêm vào tình trạng lưỡng cực hóa, khiến phe bảo thủ ủng hộ ông Trump tin rằng đang tồn tại một âm mưu chính trị nhằm vào ông Trump và ông Trump càng cần nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ hơn. Vô hình trung, luận tội có thể trở thành bệ đỡ giúp ông Trump củng cố lực lượng trước trận đánh lớn là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới.
Tiền lệ kích thích sự tự tin
Bị luận tội, nhưng xem ra ông Trump rất tự tin. Không chỉ chủ động công bố bản ghi chép nội dung cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky vào hạ tuần tháng 7/2019, mà còn tuyên bố động thái luận tội càng rùm beng càng tốt vì nó chỉ khiến đảng Dân chủ trượt dài mà thôi.
Quả thực, đa số cử tri Mỹ không ủng hộ việc luận tội ông Trump, trong đó không ít người là cử tri độc lập. Theo điều tra dân ý của Đại học Quinnipiac trước quyết định luận tội ông Trump của bà Pelosi, có 57% số người được hỏi phản đối luận tội và chỉ có 37% ủng hộ luận tội.
Một minh chứng khá khá thú vị là 24 giờ sau khi bà Polesi công bố quyết định luận tội ông Trump, ê kíp tranh cử của ông Trump đã nhận thêm được 5 triệu USD tiền quyên góp. Điều đó cho thấy, việc đảng Dân chủ quyết định luận tội ông Trump vào thời điểm này có thể là đòn đánh hấp tấp, gây ra tác dụng ngược, không cẩn trọng sẽ mất cả chì lẫn chài.
Nguyên nhân là do cùng với việc khởi động tiến trình luận tội tổng thống của đảng Dân chủ tại Hạ viện, các công tác lập pháp khác sẽ bị đình trệ.
Đây dịch thuật chuyên nghiệp hải dương chính là cơ hội tốt để ông Trump thúc đẩy các mặt công tác không cần tới sự thông qua của Quốc hội để người dân Mỹ thấy rõ ông Trump thuộc phe "chứng minh thực tài bằng hành động cụ thể".
Việc này giải thích tại sao sau khi đảng Dân chủ khởi động tiến trình luận tội tổng thống, ông Trump bất ngờ "thổi làn gió mát" vào thương chiến, nói rằng Trung Quốc đối với ông rất tốt, ông cũng rất tốt với Trung Quốc.
Theo ông Trump, thỏa thuận thương mại sẽ đạt được sớm hơn nhiều so với dự kiến của mọi người.
Về tương lai luận tội, cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Newt Gingrich, người từng dẫn đầu việc luận tội ông Bill Clinton thậm chí khẳng định việc luận tội ông Trump sẽ không ảnh hưởng tới những người ủng hộ chính trị gia này.
Ngược lại, việc khởi động tiến trình luận tội sẽ khiến đảng Dân chủ đi vào ngõ cụt.
Năm 1996, ông Clinton liên nhiệm thành công, nảy sinh tình cảm với nữ thực tập sinh Monica Lewinsky. Hai người đã quan hệ tình cảm với nhau. Sau khi rời Nhà Trắng, Lewinsky kể chuyện này với bạn và vụ việc bị vỡ lở.
Đầu năm 1998, ông Clinton ra làm chứng, phủ nhận quan hệ nam nữ với Lewinsky. Chỉ đến khi băng ghi âm cuộc nói chuyện của Lewinsky và đồng nghiệp Linda Tripp về vấn đề quan hệ với ông Clinton được công bố và người ta thu được bộ y phục màu xanh dương với các "dấu vết" của Clinton, thì tổng thống thứ 42 của nước Mỹ mới thay đổi lời chứng.
Cuối năm 1998, đảng Cộng hòa quyết định luận tội ông Clinton với lý do khai man trước một bồi thẩm đoàn và cản trở công lý sau khi ông nói dối về bản chất mối quan hệ của ông với cô Lewinsky.
Nghị quyết liên quan nhanh chóng được thông qua ở Hạ viện, nhưng tới Thượng viện, 2 cáo buộc nêu trên chỉ lần lượt nhận được 45 và 50 phiếu ủng hộ trong tổng số 100 thành viên Thượng viện, đồng nghĩa với việc ông Clinton thoát tội.
Những gì nêu trên cho thấy luận tội tổng thống có ý nghĩa chính trị hơn là pháp luật. Đảng Cộng hòa khi đó giành quyền kiểm soát cả Hạ viện và Thượng viện, cộng thêm việc ông Clinton đã thừa nhận sai trái, nhưng cuối cùng cũng không lật đổ được ông Clinton.
Hiện nay, đảng Dân chủ chỉ kiểm soát Hạ viện và đối tượng luận tội là một tổng thống rất quyết liệt và cứng rắn, cho nên, việc luận tội càng khó khăn.
Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại vụ bê bối tình dục của ông Clinton thuần túy là vấn đề phẩm cách cá nhân, không liên quan gì tới năng lực thực thi chức vụ tổng thống. Trong khi đó, cáo buộc nhằm vào ông Trump nghiêm trọng hơn nhiều vì liên quan tới an ninh quốc gia.
Ngoài ra, ông Clinton bị luận tội khi đang làm tổng thống nhiệm kỳ 2. Chưa hết nhiệm kỳ đầu, ông Trump đã xảy ra chuyện, cho nên có thể phải đối mặt với nguy cơ trả giá nhiều hơn. Trong tình huống lý tưởng nhất là ông Trump thoát tội trước bầu cử tổng thống tháng 11/2020, vụ luận tội vẫn ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng tới hoạt động tranh cử của ông Trump.
Nhận xét
Đăng nhận xét